ضرايب تبديل
براي حل اغلب مسائل ميتوان از يك يا چند ضريب تبديل استفاده نمود. ضرايب تبديل يا كسرهاي واحد حاصل نوعي برابري هستند و می توانند براي تبديل مقادير در واحدهاي مختلف به هم به كار ميروند. به عنوان مثال ميدانيم كه یک لیتر (L) معادل هزار سانتیمتر مکعب (cm3) است و ميتوانيم بنويسيم:
در صورتي كه طرفين اين هم ارزي را به يكي از طرفين تقسيم كنيم، به دو ضريب تبديل یا کسر معادل واحد ميرسيم:
ضرايب تبديل حاصله ميتواند براي تبديل يك حجم برحسب ليتر به همان حجم برحسب سانتیمتر مکعب يا بالعكس مورد استفاده قرار ميگيرد. مانند محاسبهي يك حجم 2.5L برحسب سانتیمتر مکعب:
همانطور که مثال قبلی نشان می دهد، موقع ضرب در ضریب تبدیل یا کسر واحد مطلوب، واحد(های) ناخواسته از صورت و مخرج حذف (ساده) می شوند و در نهایت کمیت بر حسب واحد مدنظر بدست می آید. اغلب اوقات درصورتي كه از يك ضريب تبديل اشتباه استفاده ميكنيم، واحدهاي غلط و غيرقابل قبول به دست خواهد آمد و متوجه اشتباه خود ميشويم. مثلا اگر در مثال قبل بجای ضریب تبدیل از ضریب تبدیل استفاده می کردیم، داشتیم:
با استفاده از ضرایب تبديل ميتوان مسئله را در يك خط به صورت واضح و خوانا و به سادگي حل كرد، درحاليكه استفاده از تناسبها معمولاً وقتگير است، جاي زيادي براي نوشتن نياز دارد و همچنين احتمال اشتباه بالاتری دارد.
مثال: شامل چند اتم كلر است؟
حل:
برای حل مسئله با روش ضرایب تبديل می توان بصورت زیر عمل کرد:
همین مثال را با استفاده از تناسبها نیز حل کنید و دو روش را با هم مقایسه کنید!
*****
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
**************************************************
سایت: www.youngchemist.com
مولف: محمد شاهی
نظرات، پیشنهادات و انتقادات: chemistry.shahi@gmail.com
**************************************************
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||