كسر مولي

كسر مولي هر جز در مخلوط برابر نسبت تعداد مول آن جزء به مجموع تعداد مول همهي اجزاء در مخلوط است، به عبارتي بيانگر تعداد مول جزء در هر مول از مخلوط است. فرض ميكنيم مخلوطي از C, B, A و ... داريم كه تعداد مول هريك از آنها به ترتيب و ... است. در اینصورت کسر مولی A(x_A)،کسر مولی B(x_B)،کسر مولی C(x_C) و ... بصورت زیر تعریف می شوند:

.

.

.

در روابط بالا  بیانگر تعداد مول کل مخلوط یا همان مجموع تعداد مول تمام اجزای سازنده مخلوط () است.

بر اساس تعریف کسر مولی، تعداد مول هر جز برابر حاصلضرب کسر مولی آن جز و تعداد مول کل مخلوط است. بعبارتی برای جز مثلا i در مخلوط داریم:

همچنین نسبت تعداد مول دو جز در مخلوط همان نسبت کسر مولی آنهاست. مثلا داریم:

برای مجموع کسر مولی همه اجزا در یک مخلوط می توانیم بنویسیم:

پس همواره رابطه زیر برقرار است:

مثال: 50g اتانول  را با 2mol آب مخلوط ميكنيم. كسر مولي و درصد جرمي آب و اتانول را در مخلوط تعيين كنيد.

حل:

*****

مثال: در يك مخلوط كسر مولي A برابر 0.2 و كسر مولي B برابر 0.5 است. در صورتي كه در اين مخلوط 15 molB داشته باشيم، چند مول A داريم؟

حل:

*****

مثال: مخلوطي از B و Aداريم. جرم مولي A و B به ترتيب برابر  است. درصد جرمي و كسر مولي A در مخلوط را به ترتيب با  و  نمايش ميدهيم.

الف) را برحسب  ،  و  به دست آوريد.

ب) را برحسب  حساب كنيد.

ج) در صورتیکه داشته باشیم:  ، درصد جرمي A در مخلوط را حساب کنید.

حل:

الف) در 100g مخلوط  گرم A و 100-d_A گرم B خواهيم داشت. پس برای كسر مولي A در مخلوط () می توانیم بنویسیم:

ب) در صورتیکه در کل یک مول مخلوط داشته باشیم،  مول A و 1-x_A مول B خواهيم داشت. پس برای درصد جرمي A در مخلوط () می توانیم بنویسیم:

ج)

*****

در صورتي كه اجزاي مخلوط به صورت يكسان و يكنواخت پخش شده باشند، يا به عبارتي مخلوط همگن باشد، مخلوط، محلول ناميده ميشود و متداول است كه در محلول ها جز با مقدار بيشتر حلال و مابقي اجزاء حل شونده در نظر گرفته شود. نسبت اجزاء در محلول با غلظت محلولها بيان ميشود. غلظت هر جز در محلول بصورت نسبت مقدار آن جزء به مقدار حلال يا محلول بيان ميشود. براي مشخص ساختن غلظتها از روشها و واحدهاي مختلفي مثل مولاريته، غلظت معمولي، مولاليته و ... ميتوان استفاده نمود که در ادامه با آنها آشنا ميشويم.

||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||

**************************************************

سایت: www.youngchemist.com

مولف: محمد شاهی

نظرات، پیشنهادات و انتقادات: chemistry.shahi@gmail.com

**************************************************

||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||