اثر همترازکنندگی حلال

در يك حلال، اسيد قويتر از گونه اسيد قوي حلال و باز قويتر از گونه باز قوي حلال نمي توانيم داشته باشيم. مثلاً در آب اسيد قويتر از و باز قويتر از  نمي توانيم داشته باشيم يا دوام نمي آورند. اسيدهاي قويتر از گونه اسيد قوي حلال به حلال پروتون مي دهند (چرا؟!!) و چون حلال جزء غالب است، در نهايت تماماً به گونه اسيد قوي حلال تبديل مي شوند و قدرت اسيدي آنها به سطح قدرت اسيدي گونه اسيد قوي حلال كاهش  مي يابد. بعنوان مثال داریم:

 

                                  

 

 

در نمودار قبل، فلش های رو به پایین بيانگر كاهش قدرت اسيدي اسيدهاي قويتر از گونه اسيدي قوي حلال به سطح قدرت اسيدي گونه اسيد قوي حلال موقع حل شدن در حلال هستند كه حلال آب در نظر گرفته شده است.

بطور مشابه بازهاي قويتر از گونه باز قوي حلال ازحلال پروتون مي گيرند و تماماً به گونه باز قوي حلال مبدل مي شوند (چرا؟!!) و قدرت بازي آنها به سطح قدرت بازي گونه باز قوي حلال كاهش مي يابد. بعنوان مثال داریم:

 

 

 

 

در نمودار قبل، فلش های رو به پایین بيانگر كاهش قدرت بازي بازهاي قويتر از گونه باز قوي حلال به سطح قدرت بازي گونه باز قوي حلال است كه حلال آب در نظر گرفته شده است. در ضمن منظور از  گروه فنیل () یا بطور ساده تر یک حلقه بنزنی است.

بنابراین قدرت اسيدي اسيدهاي قويتر از گونه اسيدي قوي حلال با سطح قدرت اسيدي گونه اسيد قوي حلال و قدرت بازي بازهاي قويتر از گونه باز قوي حلال با سطح قدرت بازي گونه باز قوي حلال یکسان یا همتراز می شود که به این اثر، اثر همتراز کنندگی حلال نیز گفته می شود.

تمرین: در صورتیکه خصلت اسیدی  از خصلت اسیدی گونه اسيدي قوي حلال متانول قویتر در نظر گرفته شود، در محلولی که از حل کردن مقداری  در حلال متانول () حاصل می شود، عمدتا چه یونهایی وجود خواهند داشت؟

 

 

 

*****

 

 

 

||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||

**************************************************

سایت: www.youngchemist.com

مولف: محمد شاهی

نظرات، پیشنهادات و انتقادات: chemistry.shahi@gmail.com

**************************************************

||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||