محلول اسید و باز ضعیف مزدوج با هم

منظور از محلولهایی که محتوی اسید و باز ضعیف مزدوج بطور همزمان هستند، اینست که که اسید (باز) ضعیف از اول با غلظت قابل توجه (و نه ناچیز) در محلول حضور دارد و فقط بخاطر واکنش تفکیک بازی (اسیدی) باز (اسید) مزدوج تولید نمی شود. بعنوان مثال محلول محتوی اسید استیک یک مولار و سدیم استات نیم مولار اینچنین محلولی است. برای چنین محلولهایی بعلت معمولا کوچک بودن ثابت تعادل و کم بودن پیشرفت واکنش تفکیک اسیدی و بازی اسید و باز ضعیف و ناچیز و قابل صرف نظربودن اثر آنها بر روی غلظت اسید و باز مزدوج می توان غلظت تعادلی اسید و باز مزدوج را برابر غلظت اولیه آنها در نظر گرفت. در اینصورت برای محاسبه غلظت H+ محلول HA C M, A- C’ M که Ka اسید ضعیف HA برابر  است، می توان بصورت زیر عمل کرد:

در صورتیکه از رابطه آخر منفی لگاریتم بگیریم، خواهیم داشت:

رابطه آخر فرم اسیدی معادله هندرسون- هسل باخ نامیده می شود. فرم بازی معادله هندرسون- هسل باخ با استفاده از روابط  و  بصورت زیر بدست می آید:

مثال: pH محلول های زیر را بدست آورید.

الف) محلول اسید استیک یک مولار و سدیم استات نیم مولار ()

ب) محلول NH3 0.1M, NH4Cl 0.3M()

حل:

الف)

ب)

*****

 

 

 

||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||

**************************************************

سایت: www.youngchemist.com

مولف: محمد شاهی

نظرات، پیشنهادات و انتقادات: chemistry.shahi@gmail.com

**************************************************

||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||